Vücuttaki sağlıklı hücreler bölünebilme yeteneğine sahiptir. Yaşamın ilk yıllarında daha hızlı bölünebilen hücrelerin bölünme hızı yaşla birlikte azalır. Hücre bölünmesi sırasında hasarlı bir şekilde bölünen hücreler ise kendiliğinden yok edilir ve bölünmeye devam etmesine izin verilmez. Çeşitli sebepler sonucunda hücreler gereğinden fazla bölünebilir veya hasarlı hücrelerin bölünmesi vücut tarafından engellenemeyebilir. Bu durumlarda oluşan hücreye kanserli hücre denir.
Akciğer Kanseri Nedir?
Akciğer kanseri, akciğerlerde meydana gelen kontrolsüz hücre bölünmesi sonucunda gözlenir. Akciğer kanserinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte sigara tüketimi gibi bazı riski artıran faktörleri bilinmektedir. Kanser genellikle bronşlardaki hava yollarında veya alveollerde (hava keseciklerinde) başlar. Başka yerlerde başlayıp akciğerin doku ve organlarına metastaz yapan kanser hücreleri akciğer kanseri olarak adlandırılmaz.
Akciğer Kanserinin Türleri
Kanser hücresinin mikroskobik görüntülenmesine göre sınıflandırma yapılır. Akciğer kanserinin sık görülen iki türü vardır.
Küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK): En yaygın görülen akciğer kanseri türüdür. Kanser vakalarının yaklaşık olarak %80’ini oluşturur. Adenokarsinom ve skuamöz hücreli olarak iki türü bulunur. Skuamöz hücreli kanser sigara tüketimine bağlı olarak gelişen akciğer kanseridir.
Küçük hücreli akciğer kanseri: KHDAK’a göre daha hızlı gelişir ve tedavisi daha zordur. Sigara kullanımı ile ilişkilidir. Çok hızlı metastaz (yayılım) yapar bu nedenle tanı konulduğunda çoktan vücuda yayılmış olabilir.
Akciğer kanseri tedavisi hangi kanser türüne sahip olduğunuza göre değişebilir. Akciğer kanserinin tanı ve tedavisi ile ilgili daha detaylı bilgi için yazımızı okuyabilirsiniz.
Akciğer Kanseri İlk Evre Belirtileri
Kanser tümörün boyutuna, derinliğine, metastaz yapıp yapmadığına göre evrelendirilir. Her kanser türünün evrelendirilmesi farklıdır. Kısaca akciğer kanser evrelendirilmesi şu şekildedir:
Evre 0: Kanser hücreleri bronşun üst kısımlarındadır.
Evre 1: Kanser akciğerde bulunur, dışarıya yayılmamıştır.
Evre 2: Evre 1’e göre daha büyüktür ve aynı lobda birden fazla tümör hücresi bulunabilir.
Evre 3: Kanser lenf bezi veya yapılarına yayılmıştır. Loblarda birden fazla tümör bulunabilir.
Evre 4: Kanser akciğerin çevresine yayılmaya başlamıştır.
Akciğer kanserinin 0, 1 ve 2. evreleri erken evre 3 ve 4. evreleri geç evre olarak kabul edilir. Kanserin hangi evrede olduğuna bağlı olarak farklı belirti ve semptomlar görülebilir. Erken evrede tahribat henüz büyük boyutta değildir. Bu nedenle öksürük, nefes darlığı gibi hafif semptomlar görülmekle birlikte bazı durumlarda hiç belirti görülmeyebilir. Geç evrede ise daha fark edilir semptomlar görülür.
Akciğer Kanserinin En Sinsi 9 Belirtisi
Akciğer kanserinin erken evresinde tümörler henüz çok büyük değildir ve farklı vücut dokularına metastaz yapmaz. Bu durumda hastalık erken evrelerde belirgin semptomlara neden olmayabilir. Günümüzde kanser tedavisi her evreye uygun bir şekilde planlanabilir. Ancak henüz metastaz yapmamış kanser tedavisinde başarı şansı daha yüksektir. Bu nedenle akciğer kanserinin ilk evre belirtileri hakkında bilgi sahibi olmakta ve risk taşıyan kişilerin düzenli olarak kontrollerini yaptırmasında fayda vardır. İşte akciğer kanserinin en sinsi 9 belirtisi.
ÖKSÜRÜK
Öksürmek vücuttaki tahriş edici maddelerin boğaz veya solunum yolu ile dışarı atılmasıdır. Birçok hastalık ile ilişkilendirilebilir. Ancak soğuk algınlığı veya solunum yolu hastalıkları nedeniyle görülen öksürük genellikle 1 hafta içerisinde geçer. İnatçı, yoğun ve iyileşmeyen bir öksürük akciğer kanserinin belirtisi olabilir. Özellikle sigara içen bireylerin kronik öksürüklerindeki değişikliklere dikkat etmesi gerekir. Öksürük sonucunda kan veya kanlı balgam, kanlı mukus ile karşılaşırsanız en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir.
DİSPNE (NEFES DARLIĞI)
Nefes darlığı nefes alırken göğüste sıkışma veya derin bir nefes alamama olarak tanımlanır. Dispne kişinin yaşam kalitesini düşürebilir. Ne zaman nefes darlığı yaşadığınızı not edebilirsiniz. Nefes darlığı kanser hücrelerinin hava yolunu tıkaması sonucunda veya akciğer çevresinde sıvı birikmesi ile görülebilir. Sıvı birikmesi durumu plevral efüzyon olarak adlandırılan en yaygın görülen akciğer kanseri semptomlarından biridir. Tıkanmış veya daralmış solunum yollarına sahip olduğunuzda nefes aldığınız zaman ciğerlerinizden bir hırıltı veya ıslık sesi çıkabilir. Bu çıkan ses de benzer şekilde akciğer kanserinin de belirtisi olabilir. Nefes darlığının neden kaynaklandığından emin olmak için doktorunuzla görüşebilirsiniz.
SES KISIKLIĞI VEYA SES DEĞİŞİKLİĞİ
Akciğer kanseri farklı bölgelerde oluşarak bulunduğu bölgeleri etkiler. Örneğin ses tellerinin olduğu bölgede bulunan tümör ses tellerinde değişikliğe veya ses kısıklığına neden olabilir. Larenjit olarak bilinen ses kısıklığı erken dönem akciğer kanser belirtisi olabilir. 2 hafta veya daha uzun süren bir ses kısıklığınız varsa tıbbi yardım almanızda fayda vardır.
KRONİK YORGUNLUK
Yorgunluk genellikle çok ciddiye alınmayan bir semptomdur ancak kanser dahil çoğu hastalığın erken habercisi olabilir. Herhangi bir kanser durumunda vücudunuz kanserli hücrelere karşı savaşır. Bu durumda tükenmiş, enerjiniz bitmiş gibi hissetmenize neden olabilir. Kendinizi sürekli olarak enerjisiz ve uyuşuk hissederken bulabilirsiniz. Kanserin evresi ilerledikçe yorgunluk daha belirgin hale gelir. Hayat kalitesi üzerinde büyük bir etkiye sahip olan bu durum ile ilgili doktorunuza danışarak tavsiye alabilirsiniz.
ATEŞ
Ateş, vücutta bir enfeksiyon olduğu anlamına gelir. Bu enfeksiyon soğuk algınlığına neden olan bir virüsten kaynaklandığı gibi kanser hücresinden de kaynaklanıyor olabilir. Normal vücut ısısı 37- 38 derece aralığındadır. Çok yükselen ateş sağlığınız için tehlikelidir bu nedenle en kısa sürede doktorunuza görünmeniz gerekir.
ÖDEM
Ödem dokularda sıvı birikimi olarak bilinir. Kılcal damarlar hasar gördüğünde ya da basınca maruz kaldığında sıvı sızdırabilir. Lenf düğümleri fazla sıvıyı temizlemek için uğraşır. Ancak lenf düğümlerine yayılan kanser hücreleri lenflerin düzgün çalışmasını engelleyebilir. Bunun sonucunda bacaklarınız, kollarınız hatta yüzünüzde bile ödem kaynaklı şişkinlikler meydana gelebilir.
BEKLENMEYEN AĞIRLIK KAYBI
Kilo vermek çoğu zaman sağlığı iyileştirici etkilere sahiptir. Ancak ağırlık kaybının sağlıklı ve bilinçli bir şekilde olması önemlidir. Çoğu zaman bir diyetisyen eşliğinde ağırlık kaybı sağlanır. Ancak bazen diyabet, kanser gibi hastalıkların belirtisi olarak beklenmeyen bir ağırlık kaybı görülebilir. Akciğer kanseri dahil birçok kanser türünde hastalar 6 ay gibi bir sürede herhangi bir çaba göstermeden vücut ağırlığının %10’unu kaybedebilir. Bu durum kanser hücrelerinin normalden fazla enerji kullanımından kaynaklanır. Ancak beklenmeyen kilo kaybı her zaman bir hastalığınız olduğu anlamına gelmez. Her ihtimale karşı durumu ciddiye alıp en yakın sağlık kuruluşundan kontrollerinizi yaptırmanızda fayda vardır.
VÜCUT AĞRISI
Akciğer kanseri vücudun belirli bölgelerinde gün boyu veya belirli zamanlarda ağrılara neden olabilir. Kanser sonucunda lenflerde meydana gelen genişlemeler veya akciğer dışına yaptığı metastazlar göğüste bir ağrı veya rahatsızlık hissedilmesine neden olabilir. Göğsün yanı sıra kemiklere yayılmış kanser sırt veya omuzlarda da ağrı meydana getirebilir. Bazı durumlarda baş ağrıları kanserin beyne metastaz yapması ile ilişkilendirilebilir. Ancak tüm bunların kesin bir şekilde söylenebilmesi için doktor muayenesinden geçmeniz gerekir.
İŞTAH KAYBI
Dönemsel olarak canımızın bir şey istemediği veya daha az yemek istediğimiz zamanlar olabilir. Şiddetli iştahsızlığın altında yatan nedenler psikolojik veya kullanılan ilaçlara bağlı olabileceği gibi akciğer kanserinin erken belirtisi de olabilir.
Akciğer kanseri çeşitli nedenlerden dolayı akciğerde bulunan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünmesi ile ortaya çıkar. Birleşerek tümörü oluşturan kanser hücreleri büyüklüğü veya yayıldıklarına alana bağlı olarak farklı kanser evrelerini meydana getirir. Daha iyi bir tedavinin uygulanması için çoğu kanserin erken evrede tespit edilmesi istenir. Ancak günümüzde gelişen teknoloji ile kansere her evrede müdahale edilmekte ve etkili tedaviler uygulanmaktadır.
Yukarıdaki belirtilere sahip olmanız akciğer kanseri olduğunuz anlamına gelmeyebilir. Ancak sağlığınızı riske atmamak adına yukarıda bahsedilen semptomlara sahipseniz size en yakın sağlık kuruluşundan bir randevu almanızda fayda vardır.
